Το 2007, τα ποσοστά της νεανικής παραβατικότητας στην Κολωνία έκαναν την πολιτεία και τις αρχές να ανησυχεί για το μέλλον της πόλης. Έτσι, το 2008 ιδρύθηκε το Σπίτι του Δικαίου Ανηλίκων (Haus des Jugendrechts), ένας ιδιαίτερος θεσμός που αποτελεί μία συνεργασία του δήμου, της εισαγγελίας και της αστυνομίας της Κολωνίας.

Προκειμένου να μάθουμε περισσότερα σχετικά με το φορέα, στο πλαίσιο του 3^ου Ελληνο-γερμανικού φόρουμ, επισκεφτήκαμε το Σπίτι του Δικαίου Ανηλίκων και μιλήσαμε με αντιπροσώπους των τριών υπηρεσιών.

Όπως μας εξήγησαν , ο φορέας έχει ως στόχο να προστατέψει τους νέους και ανήλικους κατά συρροή δράστες από περαιτέρω κινδύνους, να βελτιστοποιήσει τις ποινικές διαδικασίες της δικαστικής έρευνας και να συνεισφέρει στην αποφυγή της νεανικής παραβατικότητας καθιερώνοντας ένα αίσθημα ασφάλειας στην καθημερινότητα των πολιτών της Κολωνίας.

Συγκεκριμένα, στηρίζει νέους, οι οποίοι έχουν παραβεί τον νόμο και έχουν μηνυθεί τουλάχιστον 5 φορές μέσα σε διάστημα 12 μηνών. Οι νέοι αυτοί χαρακτηρίζονται ως κατά συρροή δράστες/παραβάτες του νόμου και συνήθως προέρχονται από ένα ταραγμένο κοινωνικό περιβάλλον.

Κάθε χρόνο φτάνουν στο Σπίτι του Δικαίου Ανηλίκων περίπου 400 υποθέσεις κατά συρροή δραστών αλλά μόνο οι 100 πιο σοβαρές περιπτώσεις εντάσσονται στο πρόγραμμα του φορέα. Η επιλογή αυτή γίνεται με στόχο την αποτελεσματικότητα και την διατήρηση της ποιότητας του προγράμματος.

Οι τρεις υπηρεσίες που αποτελούν αυτόν τον φορέα είναι ισότιμες στις αποφάσεις, λειτουργούν με διατμηματική συνεργασία προς όφελος του Δήμου και όλοι μαζί προσπαθούν να προσφέρουν στους νέους την βοήθεια που χρειάζονται για να επανενταχθούν στην κοινωνία.

Σε πολλές περιπτώσεις, το Σπίτι Δικαίου των Νέων καλεί προληπτικά κάποιους νέους στο πρόγραμμα προκειμένου να μην φτάσουν στο σημείο της δίκης. Δηλαδή προσεγγίζουν και νέους, οι οποίοι παρουσιάζουν παραβατική συμπεριφορά αλλά δεν έχουν ακόμη μηνυθεί ή κατηγορηθεί αρκετές φορές για να φτάσει ο φάκελος τους στο φορέα.

Μέσα από τη συζήτηση μας, μάθαμε πως αν και το 80% των νέων που καλούνται από το φορέα ανταποκρίνεται θετικά και συνήθως έχει τη διάθεση της αλλαγής, υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις όπου οι νέοι βρίσκονται σε άρνηση και δεν επηρεάζονται από τη δικάσιμο, γεγονός που επιβάλλει να συνεχίσουν το πρόγραμμα.

Γιατί ξεχωρίζει όμως το Σπίτι του Δικαίου Ανηλίκων;

Το Σπίτι του Δικαίου Ανηλίκων έχει δομηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε όλες αυτές οι υπηρεσίες- Αστυνομία, Εισαγγελία, Δήμος- να αποτελούν μία αλυσίδα και να βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία μεταξύ τους για τις παράλληλες εξελίξεις των υποθέσεων.

Επιπλέον, κάθε φάκελος ανήλικου δράστη έχει ατομική μεταχείριση και συζητείται ξεχωριστά. Με άλλα λόγια, κάθε νέος δέχεται διαφορετική αντιμετώπιση και στήριξη ανάλογα με τις ανάγκες του εξασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο υψηλή αποτελεσματικότητα και ποιότητα στο πρόγραμμα.

Η Αστυνομία και η Δήμος, με την κατάλληλη διαμόρφωση της ανακριτικής διαδικασίας – διαφορετική για κάθε άτομο- προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα κοινωνικό προφίλ του νέου και να βρουν την πηγή του προβλήματος έτσι ώστε να δώσουν την κατάλληλη πρόταση ποινής στο δικαστήριο.

Στη συνέχεια, επικοινωνούν με την εισαγγελία και μαζί καταλήγουν στην πρόταση ποινής του νέου, η οποία όπως μας πληροφόρησαν κατά 90% γίνεται δεκτή από το δικαστήριο.

Με άλλα λόγια, το Σπίτι του Δικαίου Νέων συνεισφέρει στην επίσπευση των γραφειοκρατικών διαδικασιών ( περίπου 11 μέρες για την ολοκλήρωση μίας υπόθεσης), τη δικαστική και ψυχολογική υποστήριξη των νέων, την παρακολούθηση της εξελικτικής τους πορείας και την ένταξή τους σε κοινωνικά προγράμματα του Δήμου τόσο τυπικής όσο και μη τυπικής μάθησης προκειμένου να λάβουν την απαραίτητη γνώση και καθοδήγηση για την επανένταξή τους. Μία ευκαιρία για κάθε νέο της Κολωνίας!

Text: Ευγενία Χατζηαδαμίδου